Θήβα . Ιερός Λόχος.
Βίοι Πλουτάρχου.
1. Ίδρυση του Ιερού Λόχου
Ο ιερός λόχος ήταν μια πρότυπη στρατιωτική μονάδα πεζικού των Θηβαίων, που συγκέντρωνε την αφρόκρεμα του θηβαϊκού στρατού. Τόσο ως προς το χρόνο της σύστασής της όσο και ως προς τη σύνθεσή της οι απόψεις των ειδικών ποικίλλουν. Η πιο διαδεδομένη άποψη, βασισμένη στο «Βίο τουΠελοπίδα» (18.1) του Πλουτάρχου, ο οποίος είχε ως πηγή τον Καλλισθένη, είναι ότι ο Ιερός Λόχος ιδρύθηκε το 378 π.Χ. από τον Γοργίδα, και εξελίχθηκε τα αμέσως επόμενα χρόνια από τον Πελοπίδα. Αποτελούνταν από 300 επίλεκτους άνδρες, οι οποίοι διέμεναν στην Καδμεία και ασκούνταν καθημερινά, σαν επαγγελματικός στρατός. Ωστόσο μια μνεία στον Διόδωρο Σικελιώτη (12.70) σχετικά με την –αρκετά προγενέστερη- μάχη μεταξύ Βοιωτών και Αθηναίων στο Δήλιον (424 π.Χ.), σύμφωνα με την οποία «προεμάχοντο δὲ πάντων οἱ παρ´ ἐκείνοις ἡνίοχοι καὶ παραβάται καλούμενοι, ἄνδρες ἐπίλεκτοι τριακόσιοι», αποτελεί για κάποιους ένδειξη ότι ένα επίλεκτο σώμα Βοιωτών προϋπήρχε.
1.2. Σύνθεση
Εξίσου μεγάλη αβεβαιότητα επικρατεί και ως προς τη σύνθεση του Ιερού Λόχου. Πέραν του ότι αναμφίβολα τα μέλη του κατάγονταν από αριστοκρατικές οικογένειες της Θήβας...
1.3. Πολεμική δράση και καταστροφή του Ιερού Λόχου
Ακόμη κι αν αμφισβητείται, η πρώτη σημαντική μάχη στην οποία ο Ιερός Λόχος πήρε μετά βεβαιότητας μέρος ήταν αυτή
στην Τέγυρα το 375 π.Χ. Στη συνέχεια ακολούθησε η μάχη των Λεύκτρων το 371 π.Χ.,
όπου ο Πλούταρχος κάνει σαφή αναφορά στο επίλεκτο σώμα λέγοντας ότι βρισκόταν υπό την άμεση ηγεσία του Πελοπίδα (Πελοπίδας 17.3) και μάλιστα αποτελούσε την εμπροσθοφυλακή του κέρατος που διοικούσε ο Επαμεινώνδας. Από τη θέση αυτή ο Πελοπίδας πήρε την πρωτοβουλία και διέταξε τον Ιερό Λόχο να επιτεθεί στο σπαρτιατικό στράτευμα υπό τον Κλεόμβροτο πριν αυτό ολοκληρώσει τους ελιγμούς του, γεγονός που χάρισε στους Θηβαίους τη νίκη. Η τελευταία μάχη στην οποία πήρε μέρος ο Ιερός Λόχος ήταν αυτή τηςΧαιρώνειας (338 π.Χ.). Τοποθετημένοι στο δεξί κέρας του συμμαχικού στρατού εναντίον του Φιλίππου, ακριβώς απέναντι από το ιππικό που διοικούσε οΑλέξανδρος και πλάι στον ποταμό Κηφισό, οι 300 νέοι άνδρες δεν μπόρεσαν να διαφύγουν από την ορμή των Μακεδόνων ιππέων και έπεσαν μέχρις ενός. Για να τους τιμήσουν, οι Θηβαίοι έστησαν επάνω στον κοινό τους τάφο ένα υπερμέγεθες μαρμάρινο άγαλμα, τον Λέοντα της Χαιρώνειας, που στέκει σήμερα, αναστηλωμένος, δίπλα στο αρχαιολογικό μουσείο της μικρής πόλης. Οι ανασκαφές στο πολυάνδριο αυτό έφεραν στο φως υπολείμματα 254 σκελετών μαζί με τον οπλισμό τους.
2. Η πρόσληψη της ιδέας του Ιερού Λόχου
Το παράδειγμα του θηβαϊκού Ιερού Λόχου, με την άρτια εκπαίδευσή τους, την αριστοκρατική καταγωγή και κυρίως την αυτοθυσία που επέδειξαν στη μάχη της Χαιρώνειας έκανε το στρατιωτικό αυτό σώμα πρότυπο αρετής και αυταπάρνησης. Ενσωμάτωσε όλα τα πολεμικά ιδεώδη (ανδρεία, φιλοπατρία, συναδέλφωση) και μάλιστα στο πρόσωπο νέων ανδρών, στο άνθος της ηλικίας τους. Τόσο οι ποιητικές περιγραφές του Πλουτάρχου όσο και ο καταλυτικός τους ρόλος στη μάχη των Λεύκτρων έκαναν αρκετούς σε κατοπινές εποχές να τους μιμηθούν, ιδρύοντας αντίστοιχους «ιερούς λόχους» σε κρίσιμες ιστορικές περιόδους.
Πηγή: http://boeotia.ehw.gr/Forms/fLemmaBody.aspx?lemmaid=12815
Ο ιερός λόχος ήταν μια πρότυπη στρατιωτική μονάδα πεζικού των Θηβαίων, που συγκέντρωνε την αφρόκρεμα του θηβαϊκού στρατού. Τόσο ως προς το χρόνο της σύστασής της όσο και ως προς τη σύνθεσή της οι απόψεις των ειδικών ποικίλλουν. Η πιο διαδεδομένη άποψη, βασισμένη στο «Βίο τουΠελοπίδα» (18.1) του Πλουτάρχου, ο οποίος είχε ως πηγή τον Καλλισθένη, είναι ότι ο Ιερός Λόχος ιδρύθηκε το 378 π.Χ. από τον Γοργίδα, και εξελίχθηκε τα αμέσως επόμενα χρόνια από τον Πελοπίδα. Αποτελούνταν από 300 επίλεκτους άνδρες, οι οποίοι διέμεναν στην Καδμεία και ασκούνταν καθημερινά, σαν επαγγελματικός στρατός. Ωστόσο μια μνεία στον Διόδωρο Σικελιώτη (12.70) σχετικά με την –αρκετά προγενέστερη- μάχη μεταξύ Βοιωτών και Αθηναίων στο Δήλιον (424 π.Χ.), σύμφωνα με την οποία «προεμάχοντο δὲ πάντων οἱ παρ´ ἐκείνοις ἡνίοχοι καὶ παραβάται καλούμενοι, ἄνδρες ἐπίλεκτοι τριακόσιοι», αποτελεί για κάποιους ένδειξη ότι ένα επίλεκτο σώμα Βοιωτών προϋπήρχε.
1.2. Σύνθεση
Εξίσου μεγάλη αβεβαιότητα επικρατεί και ως προς τη σύνθεση του Ιερού Λόχου. Πέραν του ότι αναμφίβολα τα μέλη του κατάγονταν από αριστοκρατικές οικογένειες της Θήβας...
1.3. Πολεμική δράση και καταστροφή του Ιερού Λόχου
Ακόμη κι αν αμφισβητείται, η πρώτη σημαντική μάχη στην οποία ο Ιερός Λόχος πήρε μετά βεβαιότητας μέρος ήταν αυτή
στην Τέγυρα το 375 π.Χ. Στη συνέχεια ακολούθησε η μάχη των Λεύκτρων το 371 π.Χ.,
όπου ο Πλούταρχος κάνει σαφή αναφορά στο επίλεκτο σώμα λέγοντας ότι βρισκόταν υπό την άμεση ηγεσία του Πελοπίδα (Πελοπίδας 17.3) και μάλιστα αποτελούσε την εμπροσθοφυλακή του κέρατος που διοικούσε ο Επαμεινώνδας. Από τη θέση αυτή ο Πελοπίδας πήρε την πρωτοβουλία και διέταξε τον Ιερό Λόχο να επιτεθεί στο σπαρτιατικό στράτευμα υπό τον Κλεόμβροτο πριν αυτό ολοκληρώσει τους ελιγμούς του, γεγονός που χάρισε στους Θηβαίους τη νίκη. Η τελευταία μάχη στην οποία πήρε μέρος ο Ιερός Λόχος ήταν αυτή τηςΧαιρώνειας (338 π.Χ.). Τοποθετημένοι στο δεξί κέρας του συμμαχικού στρατού εναντίον του Φιλίππου, ακριβώς απέναντι από το ιππικό που διοικούσε οΑλέξανδρος και πλάι στον ποταμό Κηφισό, οι 300 νέοι άνδρες δεν μπόρεσαν να διαφύγουν από την ορμή των Μακεδόνων ιππέων και έπεσαν μέχρις ενός. Για να τους τιμήσουν, οι Θηβαίοι έστησαν επάνω στον κοινό τους τάφο ένα υπερμέγεθες μαρμάρινο άγαλμα, τον Λέοντα της Χαιρώνειας, που στέκει σήμερα, αναστηλωμένος, δίπλα στο αρχαιολογικό μουσείο της μικρής πόλης. Οι ανασκαφές στο πολυάνδριο αυτό έφεραν στο φως υπολείμματα 254 σκελετών μαζί με τον οπλισμό τους.
2. Η πρόσληψη της ιδέας του Ιερού Λόχου
Το παράδειγμα του θηβαϊκού Ιερού Λόχου, με την άρτια εκπαίδευσή τους, την αριστοκρατική καταγωγή και κυρίως την αυτοθυσία που επέδειξαν στη μάχη της Χαιρώνειας έκανε το στρατιωτικό αυτό σώμα πρότυπο αρετής και αυταπάρνησης. Ενσωμάτωσε όλα τα πολεμικά ιδεώδη (ανδρεία, φιλοπατρία, συναδέλφωση) και μάλιστα στο πρόσωπο νέων ανδρών, στο άνθος της ηλικίας τους. Τόσο οι ποιητικές περιγραφές του Πλουτάρχου όσο και ο καταλυτικός τους ρόλος στη μάχη των Λεύκτρων έκαναν αρκετούς σε κατοπινές εποχές να τους μιμηθούν, ιδρύοντας αντίστοιχους «ιερούς λόχους» σε κρίσιμες ιστορικές περιόδους.
Πηγή: http://boeotia.ehw.gr/Forms/fLemmaBody.aspx?lemmaid=12815