"Ο Λέων Γ' και η εικόνα του Χριστού"
Σόλιδος. Λέων Γ' και Κωνσταντίνος Ε'
Ο πρώτος που θεωρείται ότι έλαβε μέτρα εναντίον των εικόνων είναι ο χαλίφης Ιζίδ (Yazid Β΄720-724), σύγχρονος του Λέοντος Γ', ο οποίος εξέδωσε διάταγμα που απαγόρευε την ανόρθωση εικόνων στις χριστιανικές εκκλησίες του κράτους του. Ο βυζαντινός μονάρχης από το 726 έθεσε σε κίνηση τον προπαγανδιστικό μηχανισμό αλλά δεν εξέδωσε διάταγμα, όπως κατά καιρούς πιστεύθηκε. Ο λαός δεν έμεινε ασυγκίνητος' στην Κωνσταντινούπολη έγινε το πρώτο σοβαρό επεισόδιο, όταν "βασιλικοί άνθρωποι" εκτελώντας αυτοκρατορική εντολή επιχείρησαν να αφαιρέσουν από τη μεγάλη Χαλκή πύλη των ανακτόρων την εικόνα του Χριστού και προκάλεσαν την έκρηξη της λαϊκής οργής με συνέπεια τον θάνατο του επικεφαλής σπαθαροκανδιδάτου. Στη θέση του Χριστού χαράχθηκε ύστερα από βασιλική εντολή "ο τρισόλβιος τύπος του σταυρού", καθώς λέει και το εγχάρακτο επίσης εξάστιχο επίγραμμα.
Η αυτοκρατορική απόφαση είχε σοβαρότερο αντίκτυπο στον ελληνικό χώρο, όπου ο τουρμάρχης των Ελλαδικών Αγαλλιανός, μορφή γενναία και ηρωική, όπως θα δείξει το εκούσιο τέλος του, κίνησε τον στόλο του Ελλαδικού θέματος και των Κυκλάδων νήσων σε εκστρατεία εναντίον της πρωτεύουσας. Η ναυτική επιχείρηση προϋποθέτει τόλμη και οργανωτικές ικανότητες και μάλιστα όταν έχει στόχο ηγεμόνα που θριάμβευσε στη σύγκρουση με τον πανίσχυρο αραβικό στόλο. Φαίνεται όμως ότι οι εικονόφιλες πεποιθήσεις του πληθυσμού των ευρωπαϊκών περιοχών και το θάρρος του Αγαλλιανού υπερνίκησαν τις δυσχέρειες, και στις 18 Απριλίου 727 τα ελλαδικά πλοία κατέπλευσαν μπροστά στη Βασιλεύουσα. Το υγρό πυρ του αυτοκρατορικού στόλου κατέκαυσε ελλαδικά και κυκλαδικά σκάφη, των οποίων πολλοί άνδρες πνίγηκαν. Όσοι διασώθηκαν προσχώρησαν στον αυτοκράτορα, ενώ ο "Αγαλλιανός ένοπλος εαυτόν επόντωσεν"( από τη λέξη πόντος).
Ήταν φανερό ότι η αυτοκρατορική πρωτοβουλία προσέκρουσε στο κοινό αίσθημα, ιδίως του λαού της πρωτεύουσας και του πληθυσμού των ευρωπαϊκών επαρχιών...".
Πηγή:Ιστορία του Ελληνικού Έθνους, Βυζαντινός Πολιτισμός-Μεσοβυζαντινοί χρόνοι, Εκδοτική Αθηνων Α.Ε., Αθήνα, 1979, σελ.28
Η αυτοκρατορική απόφαση είχε σοβαρότερο αντίκτυπο στον ελληνικό χώρο, όπου ο τουρμάρχης των Ελλαδικών Αγαλλιανός, μορφή γενναία και ηρωική, όπως θα δείξει το εκούσιο τέλος του, κίνησε τον στόλο του Ελλαδικού θέματος και των Κυκλάδων νήσων σε εκστρατεία εναντίον της πρωτεύουσας. Η ναυτική επιχείρηση προϋποθέτει τόλμη και οργανωτικές ικανότητες και μάλιστα όταν έχει στόχο ηγεμόνα που θριάμβευσε στη σύγκρουση με τον πανίσχυρο αραβικό στόλο. Φαίνεται όμως ότι οι εικονόφιλες πεποιθήσεις του πληθυσμού των ευρωπαϊκών περιοχών και το θάρρος του Αγαλλιανού υπερνίκησαν τις δυσχέρειες, και στις 18 Απριλίου 727 τα ελλαδικά πλοία κατέπλευσαν μπροστά στη Βασιλεύουσα. Το υγρό πυρ του αυτοκρατορικού στόλου κατέκαυσε ελλαδικά και κυκλαδικά σκάφη, των οποίων πολλοί άνδρες πνίγηκαν. Όσοι διασώθηκαν προσχώρησαν στον αυτοκράτορα, ενώ ο "Αγαλλιανός ένοπλος εαυτόν επόντωσεν"( από τη λέξη πόντος).
Ήταν φανερό ότι η αυτοκρατορική πρωτοβουλία προσέκρουσε στο κοινό αίσθημα, ιδίως του λαού της πρωτεύουσας και του πληθυσμού των ευρωπαϊκών επαρχιών...".
Πηγή:Ιστορία του Ελληνικού Έθνους, Βυζαντινός Πολιτισμός-Μεσοβυζαντινοί χρόνοι, Εκδοτική Αθηνων Α.Ε., Αθήνα, 1979, σελ.28
Πηγή: Byzantium 1200
Το διάταγμα της εικονομαχικής συνόδου της Ιερείας (754)
Κωνσταντίνος Ε'
Ομόφωνα ορίζουμε ότι οι παντός είδους εικόνες που έχουν κατασκευασθεί από κάθε είδους υλικό και έχουν ζωγραφιστεί από τον κακότεχνο χρωστήρα των εικονογράφων θα είναι στο μέλλον απόβλητες από τις χριστιανικές εκκλησίες και ξένες και αποκρουστικές για τους Χριστιανούς. Και κανένας πια να μην έχει το δικαίωμα να ασκεί το ανόσιο και ασεβές αυτό επάγγελμα. Όποιος τολμά από δω και πέρα να κατασκευάζει ή να προσκυνά ή να τοποθετεί σε εκκλησία ή ιδιωτική κατοικία ή να αποκρύπτει εικόνες, αν αυτός είναι επίσκοπος ή διάκονος, να καθαιρείται, αν είναι μοναχός ή λαϊκός, να αναθεματίζεται και να είναι υπόλογος απέναντι στους αυτοκρατορικούς νόμους, με την κατηγορία ότι στρέφεται ενάντια στις διαταγές του θεού και είναι εχθρός των πατροπαράδοτων δογμάτων.
Η. Hennephof (εκδ.) Textus Byzantinos ad Iconomachiam pertinentes in ususm academicum, Λέιντεν 1969, 73..
Η. Hennephof (εκδ.) Textus Byzantinos ad Iconomachiam pertinentes in ususm academicum, Λέιντεν 1969, 73..